امروزه والدین به دنبال سرگرمی‌هایی هستند که علاوه بر لذت، به رشد و پرورش ذهن فرزندشان نیز کمک کند. در این مقاله، به معرفی انواع بازی‌های فکری مناسب برای سنین مختلف کودکان می‌پردازیم و به فواید بی نظیر این نوع از بازی‌ها نیز اشاره می‌کنیم.
چکیده مقاله
در دنیای پر هیاهوی امروز، پیدا کردن سرگرمی‌های آموزنده و مفید برای کودکان، کمی دشوار به نظر می‌رسد. در این میان، بازی‌های فکری به عنوان محصولات فرهنگی و آموزشی، جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده‌اند. این بازی‌ها نه تنها اوقات فراغت کودکان را به بهترین شکل ممکن پر می‌کنند، بلکه فرصتی بی نظیر برای آموزش غیر مستقیم را نیز فراهم می‌کنند. علاوه بر این‌ها؛ بازی فکری کودکان مهارت حل مسئله و تصمیم گیری را تقویت می‌کند و همچنین تفکر نقادانه و تحلیلگرانه را در آن‌ها پرورش می‌دهد. بازی کردن، شغل ذاتی کودکان است. هیچ کودکی در دنیا وجود ندارد که از بازی کردن لذت نبرد. از این رو، ما رسالت خود را فراهم کردن امکان دسترسی به بهترین بازی‌های فکری برای تمام کودکان ایران می‌دانیم. برای خرید بازی فکری مناسب کودکان توصیه می‌کنیم که به سن و مهارت‌های کودک توجه کنید و علایق او را نیز در نظر بگیرید.
بازی فکری کودکان دارای 4 دسته بندی جسمی، تقلیدی، ساختنی و خلاقیت می‌باشد و شما باید بهترین دسته بندی را متناسب با نیاز کودکتان انتخاب کنید. بلوک‌های بازی و اسباب بازی‌های سرهم کردنی برای کودکان یکسال به بالا؛ پازل‌ها، بازی‌های تشویقی و بازی‌های خلاقانه برای کودکان 3 تا 4 سال و جورچین کلمات، بازی‌های کارتی حافظه‌ای، شطرنج، منچ، مار پله و دوز برای کودکان 7 تا 10 سال مناسب می‌باشند و جایگزین مناسبی برای بازی‌های موبایلی هستند.
بازی‌های فکری کودکان چه ویژگی‌هایی دارند؟
در حالی که امروزه قیمت‌ها به سرعت رو به افزایش هستند، انتخاب سرگرمی‌های مقرون به صرفه و البته مفید برای کودکان، دغدغه بسیاری از والدین است. بازی‌های فکری به عنوان یک انتخاب ایده‌آل، نه تنها فواید آموزشی و رشدی بسیاری برای کودکان دارند، بلکه در مقایسه با اسباب بازی‌های معمولی، افزایش قیمت کمتری نیز داشته‌اند. علاوه بر آن؛ حتما می‌دانید که کودکان با بازی کردن خلاقیت خود را شکوفا می‌کنند و با چالش‌های مختلفی رو به رو می‌شوند. این چالش‌ها، توانمندی‌های جدیدی را در کودکان پرورش می‌دهد و مهارت‌های تصمیم گیری و تفکر درست را در آن‌ها افزایش می‌دهد.
کودکانی که در دنیای بازی‌های فکری غرق می‌شوند، ذهنی آماده‌تر برای یادگیری خواهند داشت و گامی بلند در مسیر پیشرفت تحصیلی و زندگی خود برمی‌دارند. همچنین در دنیای رنگارنگ بازی‌های فکری؛ کودکان با مفاهیم جدید آشنا می‌شوند، قدرت تخیل خود را تقویت می‌کنند و مهارت‌های فیزیکی و احساسی خود را ارتقا می‌دهند. در ادامه راجع به ویژگی‌های بازی فکری کودکان بیشتر خواهید خواند:
- تقویت حافظه: با بازی‌های فکری جذاب، حافظه کودکان تقویت شده و قدرت یادگیری آن‌ها افزایش می‌یابد.
- پرورش خلاقیت: بازی‌های فکری، قوه تخیل کودکان را شکوفا کرده و زمینه بروز ایده‌های نوآورانه را فراهم می‌کنند.
- تمرکز و دقت: حل معماها و چالش‌های فکری، قدرت تمرکز و دقت کودکان را به طرز چشمگیری افزایش می‌دهد.
- مهارت حل مسئله: با چالش‌های پیش روی در بازی‌های فکری، کودکان مهارت حل مسئله و تصمیم گیری را به طور عملی می‌آموزند.
- تفکر نقادانه: بازی‌های فکری، زمینه پرورش تفکر نقادانه و تحلیلگرانه را در کودکان فراهم می‌کنند.
- هماهنگی عصبی-عضلانی: بازی‌های فکری با حرکات ظریف و هماهنگی دست و چشم، به رشد مهارت‌های حرکتی کودکان کمک می‌کنند.
- مهارت‌های اجتماعی: بازی‌های گروهی فکری، تعامل و همکاری را به کودکان آموزش داده و مهارت‌های اجتماعی آن‌ها را نیز تقویت می‌کنند.
چه نکاتی را برای خرید بازی فکری کودکان در نظر بگیریم؟
اولین قدم در انتخاب و خرید بازی فکری، توجه به سن و مهارت‌های کودک است. بازی‌های فکری با تنوع گسترده، برای سنین مختلف و با سطوح مختلف دشواری طراحی شده‌اند. روی جعبه‌ی بازی، رده سنی مناسب درج شده است. بنابراین به این رده سنی توجه کنید و از خرید بازی‌های نامناسب با سن کودک خودداری کنید. تنوع بازی‌های فکری از استراتژیک و معمایی تا خلاقانه و گروهی، انتخاب را برای هر سلیقه‌ای آسان می‌کند. پس؛ علایق و نیازهای فرزندتان را در نظر بگیرید و بازی متناسب با او را انتخاب کنید. هر بازی فکری فواید آموزشی و رشدی منحصر به فردی را ارائه می‌دهد. با مطالعه توضیحات بازی، می‌توانید انتخابی متناسب با اهداف آموزشی خود داشته باشید.
علاوه بر این‌ها؛ تعداد بازیکنان بازی فکری را نیز در نظر بگیرید. اگر کودکتان تنها بازی می‌کند، بازی‌های تک نفره را انتخاب کنید. اما اگر تمایل به بازی گروهی دارد، بازی‌های مناسب گروه‌های چند نفره را تهیه کنید. انتخاب بازی و سرگرمی فکری مناسب برای کودکان، نیازمند شناخت کافی از نیازها و علایق آن‌ها در سنین مختلف است. با کمی دقت در توضیحات ارائه شده در هنگام خرید آنلاین بازی فکری، می‌توانید بهترین انتخاب را برای شکوفایی خلاقیت، تقویت هوش و ارتقای مهارت‌های حل مسئله فرزندتان رقم بزنید.
سبک‌های مختلف بازی فکری کودکانه کدامند؟
بازی‌های فکری کودکان سبک‌های مختلفی دارند و افراد متفاوت با سلیقه‌های گوناگون می‌توانند یکی را برای خودشان انتخاب کنند. به صورت کلی؛ می‌توانیم انواع بازی فکری کودکانه را به صورت زیر دسته بندی کنیم:
- جسمی
- تقلیدی
- ساختنی
- خلاقیت
فراموش نکنید که بازه‌ی سنی مخاطبان بازی‌های فکری کودکانه بسیار گسترده است و از افراد سه ساله تا رده سنی بالاتر می‌توانند با آن‌ها سرگرم شوند.
چرا بازی‌های فیزیکی و غیرمجازی بهتر از بازی‌های مجازی است؟
بازی کردن از جمله مراحل مهم در رشد کودکان است. کودکان از طریق بازی و به ویژه بازی‌های گروهی؛ مهارت‌های مختلفی را یاد می‌گیرند و توانایی‌های ارتباطی و هوش هیجانی بهتری به دست می‌آورند. در حال حاضر یکی از بهترین اسباب بازی‌هایی که می‌تواند با زندگی شهری هماهنگی بیشتری داشته باشد، بازی‌های فکری هستند. این بازی‌ها انواع مختلفی دارند و ذهن کودکان را به چالش می‌کشند.
همچنین امروزه شاهد استقبال روز افزون کودکان از بازی‌های موبایلی، به ویژه بازی‌های استراتژیک مثل کلش آو کلنز نیز هستیم. اگرچه این بازی‌ها می‌توانند سرگرم کننده باشند، اما غرق شدن در دنیای مجازی آن‌ها، عواقب ناخوشایندی را به همراه خواهد داشت. با استفاده از بازی‌های فکری، می‌توانید کودکان را از جلوی صفحه‌های کامپیوتر و کنسول‌های بازی دور کنید و آن‌ها را به دور هم جمع کنید.
یکی از بارزترین آسیب‌های بازی‌های موبایلی، انزوای اجتماعی کودکان است. گذراندن زمان طولانی در دنیای مجازی، فرصت تعامل و معاشرت با همسالان را از کودک می‌گیرد و او را در دنیای خود غرق می‌کند. این امر، مهارت‌های اجتماعی او را تضعیف و زمینه انزوا و گوشه گیری او را فراهم می‌کند. علاوه بر آسیب‌های روحی و اجتماعی، بازی‌های موبایلی می‌توانند به سلامت جسمی کودکان نیز آسیب برسانند. کم تحرکی و نشستن طولانی مدت در حین بازی، خطر ابتلا به مشکلات اسکلتی عضلانی، چاقی و بیماری‌های مرتبط را افزایش می‌دهد. همچنین، خیره شدن به صفحه نمایش موبایل می‌تواند به بروز سردردهای میگرنی و اختلالات خواب منجر شود.
یکی از نگران کننده‌ترین عواقب بازی‌های موبایلی، خطر اعتیاد به آن‌ها نیز می‌باشد. وابستگی به این بازی‌ها، تمرکز و توجه کودک را مختل کرده و در انجام فعالیت‌های روزمره، تحصیلی و حتی روابط اجتماعی او مشکل ایجاد می‌کند. والدین می‌توانند با تعیین قوانین مشخص و جایگزین کردن بازی‌های موبایلی با فعالیت‌های مفید و سرگرم کننده، به کودکان در استفاده صحیح از این ابزارها کمک کنند. همچنین از طریق بازی‌های فکری می‌توانید یک تجربه مهیج از ماجراجویی در خانه را برای آن‌ها فراهم کنید. بازی‌های فکری کودکانه ممکن است برای مراکز آموزشی از جمله آموزشگاه‌های موسیقی، خانه‌های بازی و آموزشگاه‌های زبان‌های خارجی نیز مناسب باشند. علاوه بر این‌ها، بازی‌هایی وجود دارند که برای تقویت مهارت‌های خاص مانند ریاضی طراحی شده‌اند و می‌توانند بسیار مفید باشند.
بهترین بازی فکری کودک را می‌شناسید؟
همانطور که می‌دانید؛ تنوع بازی‌های فکری مناسب کودکان بسیار زیاد است و در نتیجه می‌تواند آن‌ها را برای ساعت‌ها سرگرم نگه دارد. در ادامه؛ برخی از محبوب‌ترین و بهترین بازی‌های فکری کودکان را معرفی می‌کنیم:
- بازی فکری کودک دینگو
- بازی فکری کودکانه چیدمان
- بازی کودکانه و شاد شکلک
- بازی فکری بچگانه دست چین
انتخاب بازی فکری مناسب برای کودکان، با توجه به سن، علایق و مهارت‌های آن‌ها، از اهمیت بالایی برخوردار است. تنوع بی‌نظیر بازی‌های فکری، این امکان را فراهم می‌کند تا برای هر کودک، بازی ایده‌آلی را پیدا کنید.
بازی فکری مناسب برای کودکان یکسال به بالا چیست؟
کودکان در سنین یک سالگی، دریایی از کنجکاوی و شور و نشاط هستند. آن‌ها با دستان کوچکشان دنیا را لمس می‌کنند و برای ساعت‌ها غرق در بازی می‌شوند. گاه این شور و اشتیاق، والدین را به ستوه می‌آورد. اما راه حل چیست؟ پر کردن دنیای کودک با بازی‌های فکری مناسب، کلید طلایی آرامش و خلاقیت است. کودک نوپایی که به تازگی راه رفتن را تجربه می‌کند، به اسباب بازی‌های فکری مانند بلوک‌های بازی، اسباب بازی‌های سرهم کردنی و قابل تفکیک، علاقه نشان می‌دهد. بازی با این نوع اسباب‌بازی‌ها، تفکر خلاقانه و مهارت‌های حل مسئله را در او پرورش می‌دهد.
کدام بازی‌های فکری برای کودکان 3 تا 4 سال مناسب هستند؟
آیا می‌دانستید که مغز کودکتان در 5 سال اول زندگی، رشدی معجزه آسا دارد؟ 90 درصد از این رشد خارق العاده، در همین بازه زمانی کوتاه اتفاق می‌افتد. بنابراین باید تا قبل از 5 سالگی با استفاده از بازی‌های فکری مناسب؛ مهارت‌های لازم را در او تقویت کنید. بازی‌هایی که به افزایش حافظه و تمرکز کودکان کمک می‌کند، پازل‌ها، بازی‌های تشویقی و بازی‌های خلاقانه، برای این رده سنی مناسب خواهند بود. بازی فکری پانورما، بازی فکری ساز و باز باغ وحش، پازل چرخشی چوبی، بازی فکری خط چین و بازی فکری کاتامینو چوبی نیز گزینه‌های مناسبی برای این گروه سنی به شمار می‌روند.
بهترین بازی فکری برای کودکان 7 تا 10 سال کدام است؟
کودکان 7 تا 10 ساله، در مرحله‌ای حساس از رشد خود قرار دارند. در این سنین، ذهن کنجکاو و توانایی یادگیری آن‌ها به طور چشمگیری افزایش می‌یابد و شخصیت آن‌ها به تدریج شکل می‌گیرد. بازی‌های فکری، ابزاری قدرتمند برای تقویت مهارت‌های مختلف در این دوره سنی هستند. در ادامه به چند نمونه از بازی‌های فکری مناسب برای این رده سنی اشاره می‌کنیم:
- بازی‌های فکری استراتژیک: شطرنج، منچ، مار و پله، دوز
- بازی‌های فکری کلمه‌ای: جورچین کلمات، بازی‌های حدس کلمه
- بازی‌های فکری حافظه‌ای: پازل، بازی‌های کارتی حافظه‌ای
- بازی‌های فکری خلاقانه: نقاشی، مجسمه‌سازی، کاردستی